Zonnepanelen? Kies bewust, zo voorkom je risico’s

Energie opwekken met zonnepanelen (PV-panelen) kan voor agrariërs een rendabele nevenactiviteit zijn die bijdraagt aan de energietransitie. Overweeg je de aanschaf van een PV-systeem? Wees je bewust van de risico’s, zoals het ontstaan van dakbrand.

Zonnepanelen worden steeds populairder, ook bij agrariërs. Maar er zijn risico’s: ze kunnen bijvoorbeeld brand aan het dak veroorzaken. Uit een inventarisatie van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) blijkt dat het aantal branden met zonnedaken op woonhuizen en bedrijfspanden in Nederland fors is toegenomen, met name het afgelopen jaar. In 2018 waren er 28 branden onder dergelijke installaties, 29 in 2019 en 37 in 2020.

Ondeskundigheid

Onderzoek laat zien dat brand meestal te wijten is aan ondeskundige installatie- en montagewerkzaamheden. “Steeds vaker worden zonnepanelen geïnstalleerd door bedrijven zonder elektrotechnische achtergrond”, vertelt Bas Luitjes, risicodeskundige Brand Zakelijk bij Univé. “Bij veel van de PV-systemen die ik in mijn werk tegenkom, zie ik fouten door ondeskundigheid.”

Elektriciteitscentrale

Waar moet je op letten als je de installatie van zonnepanelen overweegt? Besef dat je met zonnepanelen een kleine elektriciteitscentrale op je dak hebt. Dat vraagt om een goede en vooral veilige installatie. Bas: “Kies voor een installateur die dagelijks werkzaam is binnen de elektrotechniek en een installatiegarantie geeft van 5 of 10 jaar. Vraag na of de gebruikte kabels en stekkers van hetzelfde merk zijn en de aansluitingen goed passen, en of er kabelbeschermers bij de kabeldoorvoeren worden gebruikt. Gebeurt dat niet, dan kan er een vlamboog ontstaan. Zo’n vlamboog, met een temperatuur oplopend tot enkele duizenden graden Celsius, kan een heftige brand veroorzaken. Daarnaast mogen er geen losse kabels op het dak liggen.”

Vlamboogdetectie

Verzeker je er verder van dat de installateur een omvormer met vlamboogdetectie gebruikt. “Zo’n detector schakelt de omvormer uit als er een vlamboog in het systeem zit. Tevens is het belangrijk dat de omvormer in een stofvrije en schone omgeving geplaatst wordt. Bijvoorbeeld aan de buitenkant van het gebouw of in een technische ruimte.”

Stormschade

Een ander risico is stormschade aan zonnepanelen. Bas: “Soms liggen zonnepanelen over de dakrand heen. Ik adviseer om ze minimaal op 20 centimeter binnen de dakranden te laten plaatsen. Daarmee verklein je de kans op stormschade aanzienlijk. Laat altijd een constructieberekening uitvoeren om zeker te weten dat het dak de zonnepanelen kan dragen.”

Onafhankelijke expertise

“Wat systemen betreft kun je beter niet kiezen voor een indaksysteem, waarbij zonnepanelen als dakbedekking fungeren in plaats van dakpannen”, gaat Bas verder. “Een indaksysteem is erg brandgevoelig. Daarom raden wij het af.” Wel een aanrader is om de installatie bij oplevering te laten keuren. Bas: “Laat dat doen door een onafhankelijk inspectiebedrijf met een SCIOS Scope 12 certificering. Vraag om een zogeheten I-V curve meting en thermografisch onderzoek. Dan weet je of je het gewenste rendement krijgt en of alle panelen intact zijn.”

Univé Dichtbij ontzorgt haar klanten graag. “Vraag je agrarisch adviseur om advies vóórdat je zonnepanelen laat installeren”, tipt Bas. “We hebben specialistische kennis in huis over brand- en stormveilige installaties. Zo voorkomen en beperken we de risico’s zoveel mogelijk en is je systeem écht duurzaam.”